Інформація про новину
  • Переглядів: 1307
  • Автор: admin
  • Дата: 27-03-2018, 14:22
27-03-2018, 14:22

Tabelaryczne wartości

Категорія: Podręczniki w języku polskim » Informatyka

1. Co wyznacza typ zmiennej? Jakie typy zmiennych znacie?

2. Gdzie spotykają się uporządkowane zestawy danych? Jaka jest wygoda ich zastosowania?

3. Jaki jest ogólny wygląd oraz jak wykonuje się działanie cyklu z licznikiem w języku programowym Object Pascal?

POJĘCIE TABELARYCZNYCH WARTOŚCI

W klasie 8. rozpatrywaliście zadania z wykorzystywania niewielkiej ilości zmiennych. Lecz istnieją wiele zadań, w których należy opracowywać znaczenie dużej ilości zmiennych jednego typu.

Na przykład, jeśli należy ułożyć program obliczenia średniej masy setki uczniów klas 9., rzeczywiście należy wykorzystać 100 zmiennych typu real, znaczeniem każdej z których będzie masa odpowiedniego ucznia spośród danych stu uczni klas 9., znaleźć sumę znaczeń tych zmiennych oraz podzielić ją przez 100.

Przy korzystaniu 100 zmiennych typu real z dowolnymi imionami, na przykład a, b, c, z, aa, ab, ac, ..., az, ba, bb, bc, bz, ca, cb, cc, ..., cv, działanie obliczenia sumy tych znaczeń będzie zawierać w prawej części 100 składników oraz należy włączyć do tekstu programy takich 100 działań:

Wszystkie działania czyni tekst programu masywnym oraz niezręcznym, ze względu na ilość uczniów, która może być większa lub w ogóle nie znaną.

Rozwiązywanie zadań, w których opracowują się zmienne jednakowego typu, można pójść taką drogą: rozpatrywać wszystkie te zmienne przyjmując jako elementy pewnego uporządkowanego ciągu zmiennych. Ten ciąg zmiennych posiada nazwę, a nazwa składa się, w swojej kolejności, z nazwy naboru oraz porządkowego numeru tej zmiennej w naborze.

Porządkowy nabór zmiennych jednego typu nazywa się tabelaryczną wartością lub jednomiernym zbiorem.

Każda zmienna wchodząca do tabeli nazywa się jej elementem.

Nazwa elementu tabelarycznej wartości składa się z imienia tej wartości tabelarycznej oraz porządkowego numeru w tabeli, które oznaczone w kwadratowy nawias.

Dla wyżej wymienionego przykładu warto rozpatrzyć wielkość składająca się ze 100 elementów. Jeżeli imię tej wartości tabelarycznej a, to imiona zmiennych elementów tej wartości tabelarycznej będą następujące: o[l], a[2], o[3], ..., a[100]. Każda z tych zmiennych powinna mieć wskaźnik real.

Aby obliczyć sumę znaczeń wszystkich tych 100 zmiennych, dosyć zapisać następujące działania:



Wykonanie tego fragmentu programu będzie odbywało się następująco:

W wyniku wykonania, powyżej podanego fragmentu programu wartości zmiennej sum wynosi sumie znaczeń wszystkich 100 zmiennych elementów tabelarycznej wartości, czyli ogólnej masie 100 uczniów. A za tym można obliczyć średnią masę.

W rzędzie var zmienna typu a tabelaryczna wartość zapisuje się: var a: array [1..100] of real (ang. array - masyw).

W kwadratowych nawiasach wskazuje się diapazon numerów elementów tabelarycznej wartości: od 1 do 100. Następnie zaznacza się typ elementów tabelarycznej wartości. A za tym zapisem kompilator wydziela w pamięci komputera 100 działek dla każdej ze 100 zmiennych — elementów tabelarycznej wartości. Rozmiar każdej działki zależy od typu elementów tabelarycznej wartości.

U waga:

• niekiedy wygodnie numerację elementów tabelarycznej wartości zaczynać nie od 1. Tak w niektórych zadaniach (kilka będą rozpatrywane niżej) wygodnie numerować, elementy tabelarycznej wartości, zaczynając od 0, na przykład a: array [0..12] of real, oraz w zadaniu, w którym wykorzystuje się coroczna ilość ludności Ukrainy w okresie od 1991 po 2017 rok, wygodnie zastosować tabelaryczną wielkość a: array [1991..2017] of integer;

• numer elementu tabelarycznej wartości może zadawać się jako liczbą całkowitą tak i znaczeniem wyrazu, co nabywa wszystkich znaczeń, na przykład a[2 * i - 5], gdzie i — zmienna typu integer.

WPROWADZANIE ORAZ WYPROWADZANIE ZNACZEŃ ELEMENTÓW TABELARYCZNEJ WIELKOŚCI

Dla wprowadzania oraz wyprowadzania znaczeń elementów tabelarycznej wartości w środowisku Lazarus można skorzystać się wielorzędowym polem tekstu (komponent (element sterowania) TMemo na wkładce Standard),

które można rozmieścić na formie jak i inne części jednocześnie (rys. 6.1).

Wśród właściwości tego komponentu są wam wiadome: Name, Color, Font, Enabled, Visible, Height, Width, Top, Left i inne.

Rozpatrzymy jeszcze kilka właściwości wielorzędowego tekstowego pola:

• ScrollBars (ang. scroll - przekręcanie, bars - prostokątne pasy) - znaczenie tej właściwości wyznacza obecność lub brak obecności w tym komponencie pasów przekręcania (poziomej, pionowej, obydwóch) kierunkowego przeglądu tekstu, w przypadku wyjścia poza granice komponentu;

• ReadOnly (ang. read — czytać, only — tylko) - znaczenie tej właściwości ustala możliwość lub brak możliwości redagowania treści komponentu: False - można redagować, True — nie wolno (tylko dla czytania);

• Lines (ang. lines — linie, rzędy) - znaczeniem tej właściwości jest zestaw znaczeń (tekstów), rozmieszczonych w rzędach tego komponentu; każdy rząd wielorzędowego tekstu posiada numer, oraz numeracja zaczyna się od 0;

• Lines.Count (ang. count — rachunek) — znaczenie tej właściwości dorównuje ilości wypełnionych rzędów danymi komponentu; zaznaczyć można, że właściwość jest nieobecna w spisie właściwości we wkładce Właściwości okna Inspektor obiektów.

Rozglądniemy zadanie przedstawiające wprowadzanie oraz wyprowadzanie znaczeń elementów tabelarycznej wartości pola wielorzędowego tekstu.

Zadanie 1. Wprowadzić elementów tabelarycznej wartości składających się z 10 liczb, umieszczonych w rzędach pola wielorzędowego tekstu, te liczby podnieść do kwadratu oraz wprowadzić do innego pola wielorzędowego tekstu.

Rozmieścimy w formie dwa pola wielorzędowe tekstowe z imionami Memol i Memo2 oraz ustalimy znaczenia właściwości Height = 180, ScrollBars = ss-Vertical. Umieścimy na formie również przycisk mianowaną Caption = ‘Do kwadratu’ oraz umieścimy przycisk Click działanie obróbki wydarzenia.

Niżej podany tekst odpowiedniej procedury oraz okno z wynikiem wykonania projektu (rys. 6.2). W tekście procedury wykorzystano dwie metody dla wielorzędowego pola tekstu: Clear (ang. elear — oczyszczać), co oczyszcza wszystkie rzędy tego komponentu oraz Lines.Append (ang. append - dodawać, dołączać), dodaje do pola wielorzędowego tekstu nowy rząd oraz wyświetla jego znaczenie parametru, oznaczone w nawiasach.

Po uruchomieniu projektu na wykonanie działania w otwartym oknie z pierwszego pola wielorzędowego tekstu należy usunąć tekst Memol, który był tam umieszczony według ustawień domyślnych oraz wprowadzić do każdego rzędu po jednej liczbie, będąc znaczeniami odpowiedniej wartości elementom w tabeli A za tym należy wybrać przycisk Do kwadratu i wskutek wykonania procedury działania, znaczenia w rzędach pierwszego pola wielorzędowego tekstu nadane będą odpowiednim elementom tabelarycznej wartości (jednowymiarowego masywu), potem te znaczenia będą podniesione do kwadratu oraz wprowadzone do rzędów drugiego pola wielorzędowego tekstu.


 

Do momentu zamknięcia okna projektu jest możliwe wprowadzenie do pierwszego pola wielorzędowego tekstu inne liczby oraz ponownym wyborem przycisku Do kwadratu. W wyniku w drugim polu wielorzędowego tekstu spostrzegamy potęgi nowo wprowadzonych liczb.

W podanej procedurze zastosowano tabelaryczną wartość, elementy której mają numery od 0 do 9. Dokonano to ze względu na to, że numery rzędów pola wielorzędowego tekstu zaczynają się od 0, czyli pierwszy od kolei rząd pola wielorzędowego tekstu ma numer 0 a nie 1.

Możliwe rozpatrywanie tabelarycznej wartości, elementy której numerowane od 1 do 10. W tym przypadku procedura będzie wyglądała następująco:

Po zamknięciu okna wykonania projektu i ponownego uruchomienia projektu należy będzie ponownie wprowadzać liczby do rzędów pierwszego pola wielorzędowego tekstu. Jest możliwe poprzednie wprowadzenie liczb do wielorzędowego pola tekstu przed uruchomieniem projektu na wykonanie. W tym celu należy:

1. Wybrać pole wielorzędowe tekstu.

2. Wybrać przycisk

na końcu rzędu Lines okna Inspektor obiektów

(rys. 6.3).


 

3. W oknie Redaktor rzędów usunąć tekst z pierwszego rzędu oraz wprowadzić 10 liczb.

4. Wybrać przycisk OK.

Podczas przechowania projektu znaczenia przechowają się oraz automatycznie pojawią się w polu wielorzędowego tekstu po uruchomieniu projektu na wykonanie.

Uwaga! Podczas pracy z komputerem, dostrzegajcie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.

Zadanie 2. Stworzyć projekt z wprowadzeniem znaczeń elementów tabelarycznej wartości z 8 całych liczb, znajdujące się w polu wielorzędowego tekstu, oraz każda z tych liczb zwiększa się na swój wskaźnik i wyniki wprowadzają się do innego poła wielorzędowego tekstu.

1. Otwórz okno środowiska Lazarus.

2. Rozmieść na formie dwa pola wielorzędowe tekstu wysokością 200 pikseli oraz przycisk z tekstem Zmienić.

3. Przechowaj projekt w folderze z imieniem Ćwiczenie 6.1, stworzonej w twoim folderze.

4. Stwórz opracowanie działania Click dla przycisku oraz wprowadź do niego następujący tekst:

5. Przechowaj odnowioną wersję projektu.

6. Uruchom projekt na wykonanie.

7. Oczyść pierwsze pole wielorzędowego tekstu oraz wprowadź do niego liczby: -6; 12; -13; 0; 4; 138; -34; 55.

8. Wybierz przycisk Zmienić.

9. Przeanalizuj znaczenia, wprowadzone do drugiego pola wielorzędowego tekstu.

10. Zmień kilka liczb w pierwszym polu wielorzędowego tekstu.

11. Wybierz przycisk Zmienić.

12. Przeanalizuj znaczenia, wywiedzione do drugiego wielorzędowego tekstu.

13. Zamknij okno wykonania projektu.

14. Zamknij okno środowiska Lazarus.

Uporządkowany zestaw zmiennych jednego typu nazywa się wartością tabelaryczną jednowymiarowym masywem.

Każda zmienna wchodząca do tabeli nazywa się jej elementem.

Rozmieszczenie elementów tabeli składa się z imienia tej wartości tabelarycznej oraz porządkowego numeru w tabeli, które oznaczone w kwadratowy nawias.

Jeżeli rozpatrywać wielkość tabelaryczną ze 100 elementów rzeczywistego typu, to w rządzie var odpowiednią zmienną a takiego typu zapisuje się tak:

var a: array [1..100] of real. Imiona elementów tej wartości tabelarycznej: a[l], a[2], o[3], o[100]. Każda z tych zmiennych będzie miała typ real.

Odpowiedz na pytania

1°. Co to jest wielkość tabelaryczna?

2°. Jak kształtuje się imię elementu wielkość tabelaryczna?

3*. Jak podaje się zmienna typu wielkość tabelaryczna w rzędzie var?

4*. Co można przyjąć jako wskaźnik elementu wartości tabelarycznej?

5°. Jakim może być diapazon numerów elementów wartości tabelarycznej?

6*. Jakie własności pola wielorzędowego tekstu znacie? Co określają wartości każdego z nich?

7*. W jaki sposób należy wprowadzić liczby do pola wielorzędowego tekstu przed uruchomieniem projektu?

8°. W jaki sposób należy znaczenie elementów wartości tabelarycznej do pola wielorzędowego tekstu?

9°. W jaki sposób należy wprowadzić znaczenie elementów wartości tabelarycznej do pola wielorzędowego tekstu?

10*. Jakie preferencje stosowania wartości tabelarycznych od wykorzystania szczególnych zmiennych?

Wykonaj zadanie

1°. Zapisz wykonanie przedstawionego fragmentu wartości tabelarycznej znaczeń elementów które są liczby: 2; -2; 3; 0,25; —4.

2°. Zapisz wykonanie przedstawionego fragmentu wartości tabelarycznej znaczeń elementów które są liczby: 0,5; -3; 2; —1,6.

3*. Zapisz rząd podania zmiennych typu wartości tabelarycznej-.

a) z imieniem x, składające się z elementów rzeczywistego typu z numerami od 1 do 50;

b) z imieniem mas, składające się z elementów rzeczywistego typu z numerami od 10 do 35;

c) z imieniem tab, składające się z elementów całego typu z numerami od -7 do 12.

Jaką ilość elementów mieści się w każdej wartości tabelarycznej?

4°. Zapisz fragment programu,wprowadzającego znaczenia do wartości tabelarycznej 8 liczb rzeczywistych, które umieszczą się w rzędach pola wielorzędowego tekstu.

5°. Zapisz fragment programu, wyprowadzającego znaczenia elementów wartości tabelarycznej 11 liczb w rzędzie pola wielorzędowego tekstu. 6*. Stwórz projekt, w którym wprowadzają się znaczenia elementów wartości tabelarycznej 8 całych liczb oraz każda z tych liczb zwiększa się o 17 i wyniki wprowadzone do innego pola wielorzędowego tekstu. Przechowaj projekt w folderze z imieniem Zadania 6.1.6, stworzonym w twoim folderze.

7*. Stwórz projekt z wprowadzaniem znaczenia elementów tabelarycznej wartości 6 liczb rzeczywistych, które są pomnożone przez 3 oraz wyniki wprowadzone są do innego pola wielorzędowego tekstu. Przechowaj projekt w folderze z imieniem Zadania 6.1.7, stworzonym w twoim folderze.

8*. Stwórz projekt, w którym znaczenie elementów tabelarycznej wartości 12 elementów wyznaczają się według reguły 3 * i —2, gdzie i — porządkowy numer elementu w tabelarycznej wartości. Wprowadź znaczenie elementów tabelarycznej wartości do pola wielorzędowego tekstu. Przechowaj projekt w folderze z imieniem Zadania 6.1.8, stworzonym w twoim folderze.

 

Źródło: Informatyka podręcznik dla klasy 9 Rivkind

 






^